Houwerbaan (Märklin M-rail ~1974) Ab treinen
De Houwer-baan is een modelbaan die vroeger in de etalage van de speelgoedwinkel Houwer in de Oosterstraat te Steenwijk stond. Op de baan reden twee of drie treinen rond waarbij de treinen op de middenovaal automatisch reden. De buitenovaal had een verhoging aan de achterkant met aan de achterkant een boogbrug. Links en/of rechts was een berg gemaakt net een kronkelweggetje naar boven. Er zijn geen foto's beschikbaar, het traject is zo goed als mogelijk uit oude schetsen gehaald.
In Steenwijk waren drie winkels die modeltreinen verkochten. Houwer in de Oosterstraat had Märklin, Siermann in de Woldstraat had Fleischmann en Steffens in de Korte Woldstraat had ook Fleischmann. Al deze drie winkels bestaan niet meer. Houwer is Intertoys geworden en Intertoys verkoopt al geruime tijd geen treinen meer (alleen LEGO treinen). Zover het geheugen terug gaat verkocht Houwer alleen speelgoed, de winkels Steffens en Siermann ook huishoudelijke artikelen.
De winkel van Steffens vroeger en nu (2022). De winkel was naast het witte gebouw of was een deel van het witte gebouw.
De winkel van Siermann vroeger en nu (2022). De winkel van Siermann is nu een Zeeman winkel geworden.
De winkel van Houwer is nu een Intertoys winkel. De inloop waar vroeger de modelbaan lag is nu bij de winkel aangetrokken en de voorgevel is nu een glazen wand/deur.
Vanzelfsprekend was speelgoedwinkel Houwer in mijn begintijd de leverancier voor mijn modeltreinspullen (~1972). De M-rail 5106 koste toen ~fl. 0,80 en het was heel wat toen deze over de gulden heen ging. Voor mijn eerste E-lok, de 3037, heb ik ~ fl. 62,50 neer moeten tellen, wat een geld was dat toen De legendarisch krokodil 3015 had de winkelwaarde van fl.172,50, voor mij als jochie veel te duur. In die tijd had Märklin de jaarcatalogussen met losse prijslijst, diverse jaarcatalogussen hadden ook een jaarbaan, daar werd altijd naar uitgekeken.
De Houwerbaan in M-rail.
Het Houwer ontwerp in M-rail (tafelgrootte is 205x100cm).
Het ontwerp op zich is niet spannend, toen was indrukwekkend dat er twee treinen vanzelf stopten en weer gingen rijden. Digitaal bestond er nog niet, dus alles ging met de schakelrails. In de onderdelenlijst staat de combinatie 5117 als 5118 en 5119. De seinen zijn in de onderdelenlijst ook niet benoemd, dit zijn de 7039, 7040 en 7042, van elks twee. De bruggen hebben een verhoging van ongeveer 32,5mm bereikt. onder de bruggen staan pijlers van het artikelnummer 7250 (fundament 2,5mm) en 7253 (pijler 30mm). De stijgingspercentage is onder de 3% gehouden, dus de loks moeten met weinig moeite boven kunnen komen. De bruggen zijn niet in de onderdelenlijst opgenomen.
De functie van de schakelrail (note: is niet getest, alleen beredeneerd).
Mijn gewoonte was om de buitenovaal blauw te maken, de binnenovaal rood, rangeerrails groen en stopplaatsen geel. De kleuren blauw en rood geven aan dat dit twee stroomcircuits zijn, dus twee trafo's. In dit geval komen de rangeersporen onder de trafo van het rode gedeelte.
Werking automatische regeling:
Sein 1 wordt bedient door schakelrail C5 en C6, door het drukkere verkeer op het binnenspoor zal de trein op het buitenspoor weinig stilstaan. Wat wel bereikt is dat het sein bedient wordt. Staan de treinen op het binnenspoor stil dan stopt de trein op het buitenspoor ook.
Uitgaande dat er een trein stilstaat bij sein S3 en dat er een trein tussen S4 en C5 rijdt. De trein bij S3 is trein-A, de rijdende trein is trein-B.
A: Trein-B rijdt over C5 en zet hiermee S1 op groen en S4 op rood. Vervolgens komt trein-B bij C1 en deze zet S3 op groen, Trein-A vertrekt en trein-B stopt bij S2.
B: Trein-B staat stil en Trein-A rijdt vervolgens over C4, C4 zet de wissel 5 op recht, Wissel 6 op bocht en Sein 2 op groen. Trein-B vertrekt en trein-A stopt bij S4.
C: Trein A-staat stil en trein-B gaat in de cirkel over C2, C2 zet de wissel 5 op bocht, de wissel 6 op recht en sein 4 op groen. Trein-A vertrekt en trein-B stopt.
D: We zijn nu weer in de situatie van A:, alleen trein-B is nu trein-A en andersom. Zo beredeneerd moet dit werken.
note: Door een schakelaar te zetten tussen het groen signaal van C2 naar S4 kan de treinenloop gestopt worden, schakelaar open dan wordt het sein niet op groen gezet, bij een gesloten schakelaar wordt het sein op groen gezet. Om de treinenloop weer te starten zal aan contactrail C2 een drukschakelaar aangesloten kunnen worden. Na het sluiten van de stop-schakelaar en het drukken op de startschakelaar gaat sein-4 weer op groen en vertrekt de daar wachtende trein. Staat de schakelaar open en stopt de trein bij Sein-4 dan zal uiteindelijk de trein op het buitenspoor ook bij sein-1 stoppen.
De Houwer baan in C-rail.
Het baanontwerp in C-rail (afmeting 100 x 250cm).
De kleur van de rail geeft aan welke rail geplaatst is (zie kleurkaart)
De geometrie van de C-rails is toch net iets anders dan die van de M-rail. Zo bij de M-rail de normale rechte 5106 een lengte heeft van 180mm lang heeft de c-rail een lengte van 188,3 voor de 24188 en een lengte van 171,7 voor de 24172. De lengte van een 24188 en een 24172 aan elkaar is 360mm, gelijk aan twee lengten van de 5106. Zie de onderdelenlijst wat je aan C-rail nodig hebt om deze baan te maken. In deze lijst zijn de 6 seinen niet benoemd en zijn de bruggen niet opgenomen. Let wel dat de bruggen voor de M-rail niet passen voor de C-rail. De boogbrug is voor de C-rail te verkrijgen onder nummer 74636, de vakwerkbrug onder het nummer 74620. De brugpijlers zijn wel onder hetzelfde nummer te verkrijgen (7250 en 7253).
Het automatisch patroon is gelijk als onder de m-rail omschreven.
Het ontwerp in 3D (C-rail).
